"OBEiM"

 

„OBEiM”, biuletyn kwartalny założony przez Marię Helenę Szpyrkównę (18931977), ukazywał się od kwietnia 1937 r.

Pomysł wydawania pisma pojawił się na Pierwszym Ogólnopolskim Zjeździe Ezoteryków i Metapsychików w Poznaniu (68.12.1936 r.). Na Zjeździe tym została m. in. sformułowana rezolucja wyrażająca „pragnienie zespolenia uczestników, wedle wskazań Mieczysława Geniusza w Ognisko Duchowe, które przygotuje i urzeczywistni jego plany utworzenia Ogniska Badań Ezoterycznych i Metapsychicznych w Krakowie” (Witkowska 1937), zwanego w skrócie OBEiM. W tym celu Rada Organizacyjna Zjazdu została zobowiązana do powołania kwartalnego biuletynu, który miał być wspierany przez pisma „Lotos” i „Hejnał”, a także dołączany do ich numerów. Wydawaniem biuletynu zajęła się Maria Szpyrkówna, pełniąca podczas Zjazdu funkcję sekretarza.

Nazwa pisma nawiązywała do wspomnianej na Zjeździe idei Mieczysława Geniusza (1852[*]1920) pragnącego połączenia polskich ezoteryków i metapsychików dla „zbadania dziedzin jeszcze nie poznanych”, a także dla zbudowania podstawy „nowej gałęzi naukowej” (Odezwa OBEiM, cyt. za: Szczepański 1939: 221). Ośrodek miał powstać po 1915 r., lecz zamierzenia te unicestwiła wojna i rychła śmierć Geniusza. Jego uczniowie i współpracownicy utworzyli jednak Ognisko Uświadomienia Narodowego im. M. Geniusza, które wygasło z braku środków ok. 1935 r. Zjazd w Poznaniu stał się więc dobrą okazją, by powrócić do tej idei.

Pomimo tak wyraźnie formułowanych nawiązań do idei Geniusza nazwę pisma „OBEiM” z początku rozszyfrowywano jako „Obóz Braterstwa Etyki i Myśli”, później dopiero zmieniono ją na „Ogólnopolski Biuletyn Ezoteryczny i Metapsychiczny”, przy czym Szpyrkówna podawała, że jest przedstawicielką Obozu Braterstwa Etyki i Myśli (Przegląd bibliograficzny 1937: 478).

Pierwszy numer pisma o skromnej, ledwie ośmiostronicowej, objętości zawierał relację z Ogólnopolskiego Zjazdu Ezoteryków i Metapsychików w Poznaniu oraz anonimowy opis własnych obserwacji czytelnika widzącego aurę, a także informację o konkursie amerykańskiego Towarzystwa Nowych Dziejów na pracę podejmującą próbę rozwiązania problemu powszechnego rozbrojenia. Numer drugi, dziesięciostronicowy, ukazał się na przełomie września i października 1937 r. Otwierał go artykuł Szpyrkówny Pokój świata, wyrażający jej stanowisko wobec wspomnianego w pierwszym numerze konkursu pod hasłem „Jak najłatwiej przeprowadzić rozbrojenie świata?”, a zarazem nadzieję, że w Polsce inicjatywa ta nie przejdzie bez echa. Ponadto w numerze znalazły się następujące działy: Kwartalna informacja prasowa, gdzie prezentowano zawartość pism o podobnej tematyce; Kronika metapsychiczna, w której przytaczano ciekawsze zdarzenia o charakterze paranormalnym (m.in. podano informację o ustaleniu przez Stefana Ossowieckiego okoliczności zbrodni popełnionej pod Stolinem i dwóch przypadkach reinkarnacji); Na Forum, gdzie informowano o odczytach z zakresu wiedzy duchowej oraz dział Literatura omawiający najnowsze wydawnictwa ezoteryczne. Całości numeru dopełniały rubryki Różne i Sprawy Redakcyjne.

Kolejny numer podawał informację o planowanym w połowie 1938 r. zjeździe członków Rady Organizacyjnej Ezoteryków i Metapsychików oraz kierowników sekcji wyłonionych na Ogólnopolskim Zjeździe Ezoteryków i Metapsychików w Poznaniu (1936). Ponadto znalazły się w nim te same działy, co w numerze drugim. Natomiast publikacja biuletynu była prawdopodobnie spóźniona, ponieważ obejmował on dwa ostatnie kwartały roku. Numer ten przeszedł właściwie bez echa. Jedynie w satyrycznym piśmie „Mucha” (1938: 7) pojawiła się ironiczna informacja prostująca podane w „OBEiMie” miejsce katastrofy lotniczej, jaka nastąpiła w grudniu 1937 r. Katastrofę tę miał przepowiedzieć Stefan Ossowiecki.

Redakcja pisma mieściła się w Warszawie przy Al. 3 Maja 5; administracja w Poznaniu, przy ul. Dąbrowskiego 2.

Anna Mikołejko

 

Literatura: „Kurier Metapsychiczny” 1937, nr 6 i 12; „Mucha” 1938, nr 17, s. 7; Nizio K., 1977, Mieczysław Stefan Geniusz. W kręgu działaczy niepodległościowych i literatów, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej”, z. 13, s. 116; Przegląd bibliograficzny, 1937, „Hejnał”, nr 10, s. 478; Szczepański L., 1939, Wiedza tajemna, wróżbiarstwo, magia dni naszych, Kraków-Warszawa; Witkowska H., 1937, Pierwszy ogólnopolski Zjazd Ezoteryków i Metapsychików, „Kurjer Metapsychiczny”, nr 1. 

 

Słowa kluczowe: Mieczysław Geniusz, Maria Helena Szpyrkówna

 


[*] W biogramach Mieczysława Geniusza często podawany jest 1853 rok, lecz „według danych zawartych w dokumentach spisanych jego własną ręką urodził się w 1852 roku” (zob.: Nizio 1977: 116). Również nekrologi i wspomnienia publikowane bezpośrednio po śmierci Geniusza jako datę urodzin podają 1852 rok.