Mariusz Dobkowski

Mariusz Dobkowski, doktor nauk humanistycznych, historyk i religioznawca. Moim stałym przedmiotem badań są trzy formacje religijne często uważane przez uczestników późniejszych nurtów ezoterycznych za elementy tradycji tych nurtów: gnostycyzm, manicheizm i średniowieczna dysydencja religijna nazywana tradycyjnie kataryzmem. Badam je zarówno w perspektywie ich epok historycznych (dwie pierwsze – późnej starożytności, a ostatnią z nich – średniowiecza), jak i w kontekstach pozahistoriograficznych. Do tych ostatnich zaliczają się m.in.: nowoczesne i współczesne nurty ezoteryczne, literatura piękna oraz kultura masowa. Inny obszar moich poszukiwań badawczych to niektóre elementy teorii religii, jak symbolika religijna oraz myślenie dualistyczne badane w perspektywie religii oraz nurtów ezoterycznych.

 

Wybrane publikacje:

 

Monografia:

  • Kataryzm. Historia i system religijny, Kraków 2007.

 

Redakcje naukowe:

  • (wspólnie z B. Sienkiewicz i A. Joczem) Gnoza, gnostycyzm, literatura, Kraków 2012.
  • (wspólnie z H. Hoffmannem) „Nomos” 2005, nr 49/50 poświęcony dualizmowi.

 

Artykuły naukowe:

  • The Substance of the Light according to the Coptic Manichaean Treatise Kephalaia, „The Polish Journal of the Arts and Culture” 2015, nr 13, s. 41–51.
  • Mit pierwotnego zmieszania w zwierciadle gatunków literatury manichejskiej, w: Pod słońcem gnozy, red. A. Chudzińska–Parkosadze, J. Prokopiuk, Poznań 2015, s. 19–32.
  • Średniowiecze bez katarów? Najważniejsze nurty w bieżącej dyskusji na temat dysydencji katarskiej, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 2014, nr 58, s. 191–214.
  • „Szukałam, znalazłam”. Podróż duszy według manichejskiego hymnu Wzlot ku eonom (PsB 167, 23–168, 19) z koptyjskiej Księgi psalmów, w: Światło i ciemność. Podróż inicjacyjna. Podróż metafizyczna. Podróż ezoteryczna, t. 5, red. D. Oboleńska, M. Rzeczycka, Gdańsk 2014, s. 57–79.
  • Augustyn i jego wiedza na temat manicheizmu, „Studia Religiologica” 2013, nr 46, s. 61–69.
  • O Nowym Raju, Wielkiej Budowli i Budowniczym. Mitem Nowego Eonu w koptyjskich pismach manichejskich, w: Gnoza, gnostycyzm, literatura, red. B. Sienkiewicz, M. Dobkowski, A. Jocz, Kraków 2012, s. 31–42.
  • Dualizm, dualność i „dwójka jako zasada”, „Nomos” 2005, nr 49/50, s. 11–20.
  • Religie dualistyczne w działaniu: manicheizm i kataryzm (kilka uwag na marginesie książki Jasona Davida BeDuhna The Manichaean Body), „Nomos” 2005, nr 49/50, s. 91–104.
  • Paradygmat mityczny (symboliczny) i paradygmat racjonalny w doktrynalnych pismach katarskich, „Nomos” 2004, nr 45/46, s. 81–94.

 

Inne publikacje:

  • 51 przekrojowych haseł na temat poszczególnych symboli w religiach i tradycjach ezoterycznych: Religia. Encyklopedia PWN, red. T. Gadacz i B. Milerski, Warszawa 2001–2003, t. 1–9